• En son ne zaman karnınızı tuta tuta kahkaha attınız?
• Hayatınızda gülmekten sandalyeden düşmenize sebep olabilecek kişiler kimler?
• Her gün içten gülmekten yanaklarınızın ağrıyacağı bir yaşam için şu anda yapmadığınız neler yapabilirsiniz?

Bazen sanki insanlar eskisi kadar neşeli değillermiş, olamıyorlarmış gibi geliyor. Sanki bundan 15-20 sene önce daha fazla kahkaha, daha fazla neşeli zaman, daha basit mutluluk kaynakları vardı. Bu dediğim klişe bir nostaljiden kaynaklanmıyor. 90’lar güzellemesi yapacak değilim lakin sanki teknoloji geliştikçe, yapay kaynaklar arttıkça su gibi oksijen gibi gülmek de bir doğal kaynak olarak azalıyor. Eğer bu yalnızca benim düşüncem değilse, ya bundan 20 sene sonra da bugünkünden daha az neşeli, daha az gülen, daha zor mutlu olan insanlara dönüşürsek? Düşüncesi bile dehşet verici!

Bu değişimin pek çok sebebi olabilir. Örneğin, aynı anda birkaç iş yapma çabası diyebileceğimiz “multitasking” çağımızın belası. Aynı anda pek çok şey yapmamızın beklenmesi stres düzeyimizi artırıyor. Stres arttıkça gülümseme eylemi daha seyrek görülür hale geliyor. Oysaki gülmek gerginliği azaltabilecek sihirli bir değnek. Nörobilim ile fizyolojinin birleşme noktası Nörofizyoloji alanında yapılan çalışmalar gösteriyor ki yoğun bir aerobik seansında salgılanan miktarda endorfin, kahkaha atıldığında da salgılanıyor. 4 temel mutluluk hormonundan biri olan endorfine rahatlamak ve kendimizi iyi hissetmek için ihtiyaç duyarız.

Uzun vadede T hücrelerini artırarak bağışıklık sisteminin güçlenmesine katkıda bulunan kahkaha, anlık olarak baktığımızda kan akışını yavaşlatıyor ve kasları rahatlatıyor. Aynı zamanda uykuya dalmak ve dinlenmek için ihtiyacımız olan melatonin hormonunu da kahkaha attığımızda salgılayabiliyoruz. Başka bir deyişle, geceleri uykusuzluk sorununuz varsa uzun uzun ve yüksek sesle güleceğiniz bir sebep yaratmalısınız. Uykusuzluk da yine yıllar geçtikçe daha sık karşılaşılan bir sorun olarak gösteriliyor.

Benzer şekilde, bir ağrınız olduğunda ağrı kesici almak yerine gülmeyi de deneyebilirsiniz. Araştırmalar gösteriyor ki, 15 dakika boyunca komedi programı izleyenlerin ağrılarında %10’luk bir düşüş oluyor.

Eğer daha çok kahkaha atmanız için çalıştığınız şirkette Kahkaha Yogası yaptırmıyorsam 🙂 kahkahalarınızın yoğunluğunu, uzunluğunu ve etkisini artırmak için birkaç öneride bulunabilirim.

Kendinizi zorlayın ve olayların komik tarafını görmeye çalışın.

Hayat her zaman eğlenceli değil bunu gayet iyi biliyorum. Ancak bakış açımız hayatı görme biçimimizdir. Bir alışkanlık olarak komiklikleri de görmeyi başarabilirsiniz. Nörobilimci V.S. Ramachandran’ın A Brief Tour of Human Consciousness kitabında belirttiğine göre eğer bizde hayalkırıklığı yaratan veya travmatik olayların komik tarafını görebilirsek olayın o kadar da kötü olmadığına karar veriyoruz ve üstesinden gelmemiz kolaylaşıyor. Eğer bir gün yolda karşılaşırsak ve tek başıma yürürken gülümsediğimi gördüyseniz bilin ki hayatın komik taraflarından birini daha keşfetmekle meşgulüm!

“Her zaman, mutluluğun doruğundayken gülünmez. Bazen hayata sırf gıcıklık olsun diye, uçurumun kenarındayken bile gülümseyeceksin.”

Paul Sidney

Bazen çocuklaşmanızda sakınca yoktur.

Çocukken “aptalca” denilebilecek şakalar yapıp gülmez miydiniz? Çocukken her fırsatta güler, hatta fırsat yoksa gidip yaratır ve doyasıya gülerdik. Büyüdük ve somurtup ciddi görünmeyi pek matah bir şey sanıyoruz.

Sizi güldüren kişilere hayatınızda daha sık yer verin.

Örneğin, eskiden iş yerinde çok eğlendiğiniz kişilerle birlikte çalışma fırsatı bulmuş olabilirsiniz. Bir şekilde o kişilerle yollarınız ayrılmıştır. Eskiden birlikte güldüğünüz bu tür arkadaşlarınızla yeniden görüşmek nasıl olurdu?

“Gülümsemek, iki insan arasındaki en kısa mesafedir.”
Victor Borqe

Bırakın komedyenler işlerini yapsın.

Cem Yılmaz’ın Fundamentals gösteri videosunu 10 veya 11 kez izlemiş biri olarak sizi güldüren bir şey bulduysanız favorilerinize ekleyip zor zamanlarda açıp 5-10 dakika bile olsa izlemenizi tavsiye ederim. Gidebiliyorsanız stand-up şovlara gidin. Davranış Nörobiyoloğu Robert Provine’in araştırmalarında insanların, başkalarıyla bir aradayken, yalnızken olduklarına oranla 30 kat daha fazla güldükleri kanıtlandı. Beyaz yakalıların şu sıralar favorisi Kaan Sekban. Gösterisine gidemiyorsanız videolarını izleyebilirsiniz. Saat 18:00’de radyo dinleyebiliyorsanız Mesut Süre ile Rabarba’yı dinleyin. Bunlar benim örneklerim. Sizi başka kimler güldürüyor?

Gençken, hatta ergenlik dönemindeyken sizi eğlendiren şeyleri yapmaya çalışın.

Örneğin, en son ne zaman lunaparka gitmiştiniz? Yıllar önce mülakat yaptığım 30’lu yaşlarındaki bir erkek adayın hobilerinde “lunapark” yazıyordu. Derinine inince her Pazar iki eli kanda olsa kalkıp lunaparka gittiğini öğrenmiştim. İdolümdür!

2016’da Journal of Experimental Social Psychology’de yayınlanan enteresan araştırmaya göre, sosyal statüsü yüksek olan kişiler daha yüksek sesle ve daha uzun kahkaha atıyorlar. Daha da ilginci ise, katılımcılara çeşitli kahkaha sesleri dinletildiğinde kahkahayı atan kişinin sosyal statüsünü çoğunlukla doğru tahmin edebilmeleri.

Sağlık alanında çalışan bir sivil toplum kuruluşu olan The Mayo Clinic verilerine göre, bir durumla ilgili olumsuz düşünceler kişinin stres seviyesini o durumun kendisinden daha fazla olumsuz etkiliyor. Tam tersi olan olumlu düşünceler ise stresin üstesinden gelmemizi kolaylaştıran nöropeptitleri açığa çıkarıyor.

Kahkahanın üzerimizde yüzlerce iyi etkisi var. Ailenizin kahkaha yogacısı olarak her fırsatta anlatıyorum dilim döndüğünce. Ama bence en güzel tarafı kahkahanın bulaşıcı olması. Bu sayede o 20 yıl önceki neşeli halimize dönebileceksek bunu ancak hep birlikte başarabileceğiz. Benimle misiniz?

“Gülümsemenin parasal değeri yoktur. Satın alınmaz, ödünç verilmez, dilenilmez, çalınmaz ama verilmedikçe hiç alınmaz.”

Sait Faik