Hikayeler, duygulara dokunur ve duygular mantıktan hem daha hızlı anlar hem de bütünü daha iyi kavrar. Hikayeler, kişileri gerçeklere bağlar. Bir hikaye anlatıldığında, kişi kendisine o hikayenin içinde bir rol biçer, bu rolü gerçekleştirmek ister. Hikayeler hem cesaret hem de ilham verir.

Hikayelerin herkesi değiştirici, dönüştürücü ve iyileştirici bir etkisi vardır. Bu yüzden nasihatler ve her türlü mantık önermeleri insanları birbirinden uzaklaştırırken hikayeler yakınlaştırır. Hikayeler yoluyla çocukluktan olgunluğa, bağımlılıktan özgürlüğe, ataletten harekete geçilir.

Bir şirketin çalışanlarına, o şirketin vizyon, misyon ve değerlerini sadece mantıklı önermelerle, power point sunumlarla anlatmak, bir babanın oğluna nasihat etmesi gibidir. Nasihat ne kadar etkiliyse vizyon ve misyonu şirket duvarlarına asmak da ancak o kadar etkilidir. Etkili bir gelişim süreci için hikayelerin etkisi yadsınamaz.

Hikayeler düşünme, hissetme ve aksiyon alma stilini değiştirebilir. Tüm kurum kültürünü yeniden biçimlendirme ve hatta kurum içinde var olan bariyerleri ortadan kaldırma gücüne sahip olabilir. Hikaye anlatıcılığı, değerli bir yöneticilik becerisidir ve başarılı liderlerin acil durum alet çantasında mutlaka bulunması gereken yetkinliklerden biridir.

Tüm bu sebeplerden dolayı, kariyer planlamasını yöneticilik üzerine kuran veya çevresindekilere liderlik etmek isteyen her bireyin, hikaye anlatıcılığı tekniklerini öğrenmesi faydalı olmaktadır.

Hikaye anlatımıyla ilgili kitabında Annette Simmons, 6 farklı yapıyı kullanarak nasıl hikayeler kurulabileceğini açıklıyor:

1- “Ben Kimim” Hikayeleri

Sizin insan olarak nasıl birisi olduğunuzu dinleyicilere açıklamak için uygun bir stildir. Karşınızdaki kişilerin size güvenmesini istiyorsanız, yeni bir ekibe katıldıysanız bu stil ile, hayallerinizi, hedeflerinizi, başarılarınızı ve değerlerinizi anlatabilirsiniz.

2- “Neden Buradayım” Hikayeleri

Yeni bir ekibe katılan kişiye genellikle şüpheyle yaklaşılma eğilimi vardır. Özellikle zor durumda olan şirketlere dışarıdan getirilen yeni yöneticilerin güven inşa etmesi için neden, orada olduğunu anlatabiliyor olması gerekir. Maddi açıdan tatmin edici olduğu için mi oradasınız, kariyer hedefiniz bu muydu gibi sorulara yanıt veren hikayeler anlatabilirsiniz. Ayrıca kısa sürede karşısındakinin güvenini kazanması gereken Satış gibi pozisyonlarda da uygun bir tekniktir.

3– Öğretici Hikayeler

Dinleyicilerin, davranışlarında, bakış açılarında ve becerilerinde yapılacak ufak bir değişikliğin bile ne kadar etkili sonuçlar doğurabileceğini göstermek için kullanılan hikaye tekniğidir.

Bu tekniği aynı zamanda, en iyi-en kötü durum senaryosu gibi bir resim çizmek için de kullanabilirsiniz.

4-Vizyon Hikayeleri

Birlikte çalıştığınız kişilere umut aşılamak veya onları mutlu hissettirmek istiyorsanız, ilham vermek için vizyon hikayeleri kullanabilirsiniz. Burada amaç, çalışanlara, harcadıkları emeğin sonuca değeceğini göstermektir. Çalışmalarını, belirgin ve değerli bir sonuç ile bağdaştırmalısınız. Zorlu bir mücadelede bulunulması gerektiğinde, ekip büyük bir proje üzerinde çalışıyorken veya yapılmakta olan iş kurum genelinden yeterli övgüyü almıyorsa, ekip üyelerinin motivasyona ihtiyacı olabilir.

5-Değer Hikayeleri

Dinleyicilerin üzerinde düşünmesini istediğiniz değerleri anlatmak için kullanacağınız hikaye türüdür. Hikayeler olumlu veya olumsuz sonuçlanabilir. Dürüstlük, merhamet, bağlılık gibi değerleri benimsemeleri için veya güvensizlik, etiğe aykırı duruş gibi varlığından hoşnut olmadığınız değerlerin altını çizmek için bu tür hikayeler anlatabilirsiniz.

6- “Ne Düşündüğünü Biliyorum” Hikayeleri

Diğer kişilerin itirazlarına, şüphelerine, sorularına ve çekincelerine, onlar dile getirmeden sizin açıklama yapmanızı sağlayan hikaye türüdür. Önceden tahminde bulunup ona göre hareket etmeniz gerekir. Bu tarz hikayeler anlatırken, dinleyici kitlenizin endişelerini ve bakış açısını yansıtabilirsiniz. Böylelikle, duygularını kendilerine göstermiş olursunuz ve sizin kendi taraflarında olduğunuzu hissederler. Müzakere ederken veya satış yaparken işinizi kolaylaştırabilir.

 

Hikayeyi İnandırıcı Hale Getirme Teknikleri

İyi bir hikaye kek gibidir. Kek yaparken tarifte kullanılan farklı malzemeler olduğu gibi, hikayenin de içinde bulunması gereken bazı malzemeler vardır. Bunlar; içerik, aksiyon ve sonuçtur.

İçerik:

İçerik, çoğu lider tarafından en fazla görmezden gelinen kısımdır. Ancak içeriği iyi olmayan bir hikaye dinleyicilerin aklını karıştıracak, en iyi ihtimalle dinlerken sıkılmalarına sebep olacaktır.

İçeriğin şu sorulara cevap verebilmesi gerekir:

• Bu hikaye hangi zamanda ve nerede geçiyor?
• Ana karakter kim?
• Ana karakterin esas amacı ne?
• Ana karakterin karşılaştığı zorluk ne?

Aksiyon:

Tüm iyi hikayelerin içinde bir aksiyon yani hareket vardır. İnişler ve çıkışlar, tereddütler, savaşlar, başarılar ve başarısızlıklar… Aksiyon, dinleyicinin ders aldığı ve kendi hayatında karşılığını bulabildiği kısımdır.

Hikayedeki ana karakteriniz bir şey yapmalı, bir sorunla veya başarısızlıkla karşı karşıya gelmeli. Bu tür zorluklar tansiyonu artırır ve merak uyandırır, çünkü dinleyicileriniz de günlük hayatlarında pek çok sorunla karşılaşmaktadır.

Sonuç:

Hikayenizin son kısmında, ana karakterin geleceğine dair bilgi verin. Dinleyicilerin bu hikayeden çıkarması gereken dersi özetleyin. Bu hikayeyi neden anlattığınız açıklayın.

Harika bir hikaye anlatıcısı olmak ve hikayelerle insanlara ilham verebilmek kısa sürede elde edilebilecek bir başarı değildir. İyi bir anlatıcı aynı zamanda iyi bir dinleyicidir. Başkalarının anlattıklarını da tam konsantrasyonla dinlemelisiniz. Hikayenizi anlatmadan önce prova etmelisiniz. O an aklınıza geldiği gibi değil, önceden hazırlandığınız şekilde anlatmalısınız.

İş hayatında hikaye anlatımı başlı başına bir sanattır. Asıl amacınızın karşınızdakileri eğlendirmek olmadığını ve belirli bir hedefe yönelik hikayeler anlatmanız gerektiğini unutmayın.

Kaynaklar:

http://www.mindtools.com/pages/article/BusinessStoryTelling.htm

the-storyteller-in-management-practice.pdf erişimi için tıklayın

http://www.capital.com.tr/masalci-yoneticiler-haberler/15168.aspx

http://www.temelaksoy.com/liderlik-dili-oyku-dilidir/