Geçtiğimiz haftalarda bilinçli farkındalığın (mindfulness) mutluluğumuza nasıl katkı sağladığını ve nasıl yapıldığını farklı yazılarda anlatmıştım. Konuyla ilgilenenlerin çok sayıda olmasından aldığım cesaretle bugün de, dünya genelinde en çok hangi alanlarda kullanıldığına dair bazı örnekler vermek istiyorum.

• Hastanelerde…

Harvard’da 8 hafta boyunca düzenli olarak günde 20 dakika meditasyon yapan kişilerin tansiyonunun düştüğü görülmüş. Harvard Tıp Okulu’nun emeristuslarından 82 yaşındaki Dr. Herbert Benson konuyla ilgili “1920’lerdeki penisilin kullanımıyla birlikte bugüne dek ilaçlara bağımlı olduğumuzu düşündük. Bu yeni gelişmeyle birlikte durumu tersine çevirmek mümkün olabilecek.” diyor ve insan sağlığının ameliyatlar ve ilaçlara ek olarak yoga, tai chi, nefes egzersizleri gibi çalışmalarla da iyileştirilebilmesi için çalışmalara devam ediyor.

Massachusetts hastanelerinde kalp krizi geçiren hastalara uygulanan rehabilitasyon programında meditasyonun özel bir yeri var. Bilim dünyasının zihin ile bedenin ayrı iki parça olduğuna dair yaygın inanışı gittikçe yerini zihin-beden bütünlüğüne bırakacak gibi görünüyor.

Konuyla ilgili detaylı araştırma raporuna buradan ulaşabilirsiniz.

• Hapishanelerde…

Japonya’da 9 ayrı kadın ıslah evinde bir süredir düzenli meditasyon yaptırılıyor. Sürece dahil olan mahkumlardan biri “Artık diğerlerinin beni hangi açıdan gördüğünü daha iyi anlayabiliyorum.” derken başka birisiyse “Artık daha seyrek öfkeleniyorum.” diyor.

Kenya’nın en yüksek güvenlik önlemlerine sahip ve en büyük hapishanesi Nairobi’de bulunuyor. Sadece idam gününü bekleyen mahkum sayısı 2.000 ve “şiddetin yatağı” olarak anılıyor. BBC’nin haberine göre, bu hapishanede anda kalmayı başarma tekniklerinin aktarıldığı ve nefese odaklanılan seanslar gerçekleştiriliyor. Süreç raporuna göre hapishanedeki şiddet %80-90 oranında azalmış.

ABD’deki mahkumların 3’te 2’si, cezaları bittikten sonraki 3 yıl içinde yeniden suç işliyor. The Prison Yoga Project ismi verilen hapishanede yoga projesi şu anda ABD’deki 30 eyalette ve 7 ülkede devam ediyor. Hedef bu oranları düşürmek.

• Okullarda…

Baltimore’da yer alan Robert W. Coleman İlkokulu’ndaysa mindfulness “yaramaz” çocuklar için bir teknik olarak kullanılıyor. Okul binasında, Farkındalık Odası ismi verilen içi renkli armut koltuklarla dolu, yumuşak kokuların ve bitki çaylarının yer aldığı odada öğrenciler sakinleştirici nefes tekniklerini kullanıyor, meditasyon yapıyor ve ardından o gün olan olayla ilgili konuşuyorlar. Bu yöntemin uygulandığı son 2 senede müdüre “havale  edilen” öğrenci sayısında düşüş olurken disiplin cezası alan ise hiç olmamış. Disiplin cezalarının geçici etkisindense, öğrencilere hayat boyu kullanabilecekleri sakinleşme, davranış kontrolü ve problem çözme becerisi kazandıran bu yöntem dünya geneline hızla yayılacak gibi görünüyor.

Patterson Lisesi’ndeyse her sabah ilk 15 dakika hoparlörler aracılığıyla tüm öğrenci ve öğretmenler bilinçli farkındalık egzersizleri yaparak  güne daha sakin ve “anlayışlı” başlıyor.

2014’te Çocuk ve Aile Çalışmaları Dergisi (Journal of Child and Family Studies)’nde yayınlanan ve 409 öğrencinin katıldığı araştırmada 7 hafta boyunca düzenli meditasyon yapan çocukların sınıf içi davranışlarının daha uyumlu olduğu gözlemlendi.

• Orduda…

Miami Üniversitesi’nden nörolog Dr. Amishi Jha tarafından 2015’te Afganistan’dan dönen askerlerle yapılmaya başlanan araştırmanın 4 sene daha sürmesi bekleniyor. Araştırmanın sonuçları, her gün gerçekleştirilen düzenli farkındalık egzersizleriyle birlikte stres ve baskı altında etkin karar verme becerisinin nasıl geliştirilebileceği konusunda yol gösterici olacak.

• Güvenlik güçlerinde…

İngiltere Manchester’da polislerin suçlulara daha ılımlı yaklaşması ve çatışma çözümünde daha sakin yönlendirmeler yapabilmesi amacıyla bilinçli farkındalık eğitimleri veriliyor. 2016’da the Guardian’da yer alan habere göre polislerin 3’te 1’i bu eğitimi tamamlamış durumda.

• Sporda…

Harvard kadın rugby takımı saha antrenmanlarına ek olarak zihin ve farkındalık antrenmanları da yapıyor.

Spor psikolojisi alanında önemli isimlerden biri olan Keith Kaufman, sportif faaliyetlerdeki başarının en az %50’sinin zihinsel olduğundan bahseder. 81 üniversiteli atletin katılımıyla yapılan bir araştırmada katılımcılara 6 seanslık grup çalışması yaptırıldı. Programa katılan atletlerin daha yüksek performans ve daha az anksiyete gösterdiği görüldü.

Eski NBA basketbol oyuncusu ve koçu Phil Jackson takım koçluğu yaptığı Chicago Bulls 9 senede 6 NBA şampiyonluğu kazandı. Bir sonraki takımı Los Angeles Lakers 10 yılda 5 şampiyonluk kazandı. Oprah Winfrey’nin programına katıldığında başarısının sırrı soruluyor ve “mindfulness” ile açıklamaya başlıyor. Takımının zihinsel gücü yaratmasını sağlamak için bilinçli farkındalık antrenmanları yaptırıyormuş. Farkındalık egzersizlerinin katkısıyla başarıya ulaşan Novak Djokovic, Michael Jordan, Lebron James, Kobe Bryant, Laura Trott dünyaca tanınmış diğer başarılı sporcular arasında.

Türkiye’nin ilk spor psikologlarından olan, benim de hem Boğaziçi Üniversitesi’nden arkadaşım hem de son 2,5 yıldır iş arkadaşım olan Özgür Fatih Ataç da anda kalma egzersizlerine çalışmalarında sıklıkla yer veriyor.

 

 

Mindfulness’ı henüz deneyimlememiş olanlar en başta mesafeli yaklaşıyor olabilir. Bilmediğimiz her şey en başta bize bir parça kaygı verir. Ancak denemenin hiçbir zararı olmadığı bu pratiğe 5 dakika bile olsa ayırmak için kendinize bir şans verin. Aslında bu bilinçli farkındalık egzersizleri spor yapmak gibi. Spor yapmanın bedenimize olan faydalarını hepimiz biliyoruz. Bugün kime “her gün 30 dakika spor yapmanın faydaları nelerdir?” diye sorsanız çoğu kişi aşağı yukarı benzer faydaları sayacaktır. Spor ne kadar bedenselse, meditasyon o kadar zihinseldir. Her ikisini bedenimizi veya zihnimizi daha sağlıklı, daha dayanıklı ve güçlü bir hale getirmek için gerekli egzersizler olarak tanımlayabiliriz. Bence bundan 30 yıl sonra da mindfulness’ı herkes bu kadar biliyor, yapıyor veya dönem dönem yapmış olacak.

Kaynakça:

https://www.prisonmindfulness.org/japanese-prison-launches-mindfulness-meditation-to-calm-inmates/

https://www.bbc.com/news/world-africa-43804489

https://www.prisonmindfulness.org/can-prison-yoga-help-tackle-reoffending/

https://www.theguardian.com/society/2016/jun/14/mindfulness-police-rising-stress-anxiety-depression

https://mindfulnessworks.co.nz/getting-in-the-zone-mindfulness-sports-performance/