1 saat kahkaha atmak, mutluluk hormonlarından olan endorfinin 24 saat boyunca yüksek oranda salgılanmasını destekleyerek gün boyu iyi hissetmemizi sağlar. Gülmek, stres seviyesini azaltır, bağışıklık sistemini güçlendirir. Bedendeki oksijeni artırarak beynin daha aktif çalışmasını sağlar. Bu da kişinin daha odaklı, yaratıcı ve üretken olmasıyla sonuçlanır. Başkalarıyla birlikte gülmek sosyal ilişkilerimizi iyileştirir. Kişileri kaynaştırır ve birbirlerine olan ön yargılarını kaldırarak daha empatik bir iletişim kurmalarını sağlar. Aynı zamanda sorunlarla daha kolay baş edilmesini sağlar.

Bu kadar çok faydası olan gülmeyi artırmanın yolları neler olabilir?

1- Kendinize gülme hedefi koyun.

Daha fazla su içmek, daha sağlıklı beslenmek veya spora daha sık gitmek için sizi ne motive ediyor? Sizi motive eden her ne ise, sizi kahkaha atmak için de motive etmesini sağlayın. Gülmenin süresini ve yoğunluğunu artırmak için kendinize hedef vermek en başta tuhaf gelebilir. Gülmeyi pek sevmeyen, daha ciddi görünmek için özellikle çaba harcayan bir danışanımın çalıştığı şirkette Kahkaha Yogası yaptık. Sonraki koçluk seansımızda anlattığına göre o gün yogadan hemen sonra oldukça gergin geçeceğini düşündüğü bir toplantısı varmış. Toplantıda bulunan 5 kişiden danışanım ve bir yöneticisi olmak üzere 2 kişi kahkaha yogasına katılmış. Toplantıdaki kişilerin yarıdan azı bile katılmış olsa kahkahanın etkileri toplantıda da devam etmiş. Gergin geçmesi beklenen toplantı aksine oldukça keyifli geçmiş. “Fırça yemeyi bekliyordum” diye anlattı danışanım, “onun yerine yaptığım hata üzerine şakalar yapıldı ve ilk kez bir toplantı zevkli geçti”. Bunun üzerine “gülmeyi sevmeyen” danışanım her sabah 2 dakika kahkaha egzersizi yapmaya karar verdi. Gergin geçmesini beklediği toplantılardan önce tuvalette veya koridorda kimsenin görmediği bir yerde 1 dakika daha gülüyor.

2- Her sabaha bir şakayla başlayın.

Çoğu zaman güne nasıl başlarsanız öyle devam eder. Sabahları alarm çaldığında erteliyor, söylenerek yataktan kalkıyor, hayatınızın ne kadar zor olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Kendinizi ne ile doldurursanız hayatınızda onu daha fazla tecrübe edersiniz. Bu nedenle kendinize her sabah uyandıktan sonraki ilk 30 dakika içinde sizi güldürecek bir sebep hediye edin. Bir danışanım kendisine kısa fıkralar kitabı aldı ve her sabah 3 dakikasını ayırıp birer tane fıkra okuyarak güne başlıyor. Tüm fıkralar sesli güldürecek kadar komik olmasa bile gülmeye çalıştığını ve işe yaradığını söyledi. Eğer karikatür okumayı seviyorsanız düzenli olarak mizah dergileri alabilirsiniz. Dergiyi alıp bir günde bitirmek yerine her gün yarım sayfasını okuyup bırakırsanız uzunca bir süre sizi idare edecektir. Bir danışanım, sabahları aracıyla işe giderken yolda haberleri dinliyordu. Diğer taraftan gergin ve alıngan olduğu için şikayetçiydi. Sabahları radyoda haberleri dinlemek yerine Modern Sabahlar isimli eğlenceli programı dinlemeye başladı. 1 ay sonraki seansımızda çok daha rahat hissettiğini ve stres seviyesinde düşüş gözlemlediğini paylaştı.

 

3-Her fırsatta gülümseyin.

Eğer yeterince fırsatınız yoksa yeni fırsatlar yaratın. Örneğin, kendinize üzerinde komik bir resim olan veya bir gülen yüz olan çay kupası alın ve ofiste çay-kahveyi o kupayla için. Ağzınıza her götürüşünüzde gülümseyin. Bazı çağrı merkezlerinde, müşteri temsilcileri gülümsemeyi unutmasınları diye masalarına birer tane ufak ayna koyulur. Ayna, telefonda sinirli olsa bile kendi halini görmesini ve gülümseyişini görüp telefon görüşmesine öyle devam etmesini sağlar. Gülmek için fırsat yaratmak sizin elinizde. Örneğin, evinizden içeri her girişinizde gülümsemek, buzdolabının kapağını her açışınızda kahkaha atmak gibi ev ahalisi için de eğlenceli olacak yeni alışkanlıklar yaratabilirsiniz.

4-En son ne zaman arkadaşlarınızla oyun oynamıştınız?

Çoğu oyun eğlencelidir. Özellikle grup olarak oynuyorsanız. Arkadaşlarınızla bir araya geldiğinizde yapacağınız grup aktiviteleri birlikte gülebileceğiniz ortamlar yaratacağı için hem iletişiminizi artıracak hem de keyifli anılar biriktirmenizi sağlayacak. Trivial Pursuit, Scrabble, Tabu gibi oyunlar, eğlenirken kendinizi de çeşitli yönlerden geliştirebileceğiniz oyunlar arasında olduğu için öneriyorum.

5-Etrafınızda sizi güldürecek bir çocuk varsa ne mutlu size.

Ortama bir çocuk girdiğinde -ağlamıyorsa- neşeyi de birlikte getirir. Küçük çocuklar günde yaklaşık 400 kez gülerler. Her şeye gülebilme yeteneklerine hayranım. Gülmek bulaşıcı olduğu için yakın çevrelerindeki kişilerin de gülmesini sağlıyorlar. Bir keresinde eşimin 4 yaşındaki kuzeninin kendi yaşlarındaki bir başka çocuğa “Neden gülümsemiyorsun?” diyerek sitem ettiğine şahit oldum. Onlar için normal olan şey gülmek. Somurtuyorlarsa muhakkak bir sebebi vardır. Bizim normalimiz ise maalesef somurtmak haline gelmiş.

 

6-Evcil hayvan sahiplenin.

Çocuklar gibi ortama neşe getiren bir başka sebep de evcil hayvan. Özellikle de köpekler. Eğer korkmuyorsanız ve engel olacak kronik bir rahatsızlığınız yoksa sizi neşelendirecek bir evcil hayvanı sahiplenmek daha sık gülmenizi sağlar. Bir arkadaşınızın veya komşunuzun evcil hayvanı da size arkadaşlık edebilir. Çocukluğumda köpekleri çok severdim ama bizim köpeğimiz yoktu. Yaşadığımız yerde herkes birbirini tanırdı. 9-10 yaşlarındayken köpeği olan evlerin kapısını çalar, “köpeğinizi gezdirebilir miyim?” sorusuyla hobi olarak köpek gezdiriciliği yapar ve neşeme neşe katardım.

 

7-Kendinize gülmeyi öğrenin.

Bazen kendimizi çok ciddiye alırız. Bu da bizim zor zamanlarla baş ederken bakış açımızı sınırlayabilir. Aynı zamanda başkalarının hakkımızda ne düşündüğüyle fazlaca ilgilenmemize sebep olur. Kendimize gülmeyi başarabilirsek üzerimizde hissettiğimiz baskı azalır ve yaratıcı düşünebiliriz. Zor zamanlarda “bu durumun komik tarafı ne olabilir?” diye düşünmenin bambaşka çıkış yolları bulmanızı sağladığını keşfedebilirsiniz.

8-Yeni bir şeyler deneyin.

Bir alanda yeniyseniz, en başlarda saçma veya komik hareketleriniz olabilir. Örneğin ben bir dönem Latin danslarını öğrenmeye çalışmıştım. Salonlara ayna koyuyorlar ya,  bir taraftan hocanın gösterdiği hareketi yapmaya çalışıp diğer taraftan aynada kendimi görmek benim için oldukça komikti. Kendinize gülmeyi başarabiliyorsanız yeni şeyler denemek daha da eğlenceli bir hal alır. Yepyeni bir hobi edinmeniz kolaylaşır. El emeği gerektiren bir hobiye başlarsanız yaptıklarınızı sevdiklerinize hediye ettiğinizde birlikte de gülebilirsiniz.

9-Komedi programlarını kısa kısa izleyin.

Genel olarak TV izlemeyi tercih etmiyor ve önermiyorum. Çünkü TV izlerken zamanın kontrolü yitiriliyor ve kişinin kendisi için faydalı bir şey yapabileceği zaman kayıp gidiyor. Özellikle dram türünde dizilerin tam anlamıyla zaman katili olduğunu düşünüyorum. Diziyi izleyenlerse bence azmettiriciler. Ancak sizi güldüren şovlar veya sitcom diziler varsa günde 20 dakika kadar veya haftada bir yayınlanıyorsa yayınlandığı gün izlemenizi de destekliyorum. Ancak bu noktada kendinize sınırları belirlemeniz çok önemli. Evet gülmeniz önemli ancak bu, yapabileceğiniz ve yapmak istediğiniz faydalı şeyler varken sizin her akşamı TV karşısında geçirmeniz için bahane değil. Bir de, gerçekten sizi güldüren komedi programlarını tercih edin lütfen. Çünkü herkesin mizah anlayışı farklıdır. Başkalarını güldürdüğü halde sizi güldürmeyen programlar olabilir. Kendimden örnek vermem gerekirse 20 dakikalık komedi dizileri arasında en çok How I Met Your Mother ve Modern Family’e gülüyorum. Konusunu takip etmek de çok gerekmediğinden aşırı dikkatli izlemeyeceğiniz, arada bir açıp 15-20 dakika izleyip kapatabileceğiniz ve benim çok güldüğüm birkaç dizi Kardeş Payı, Leyla ile Mecnun, İşler Güçler, Jet Sosyete…

10-Kahkahanın önemine dair söylenenleri okuyun.

Bu satırları okuduğunuz için teşekkür ederim. Okuduklarınızdan hemen uygulamaya başlamadıklarınızı bir süre sonra unutacağınızı tahmin ediyorum. Gülmenin önemini size ileride de hatırlatacak bazı özlü sözleri sık sık göreceğiniz bir yere yazabilir veya masanıza asabilirsiniz.

Birkaç örnek vereyim:

Kaybedilmiş günlerin en kötüsü, bir defacık olsun, gülmeden geçilenidir.

Chamfort

Tebessüm, her kapıyı açan sihirli bir anahtardır.

Daniel Amiel

ÖyIe güzeI güImeIisin ki, insanIar seni ağIatmaya utanmaIı.

GabrieI Garcia Marquez

Her zaman,mutluluğun doruğundayken gülünmez. Bazen hayata sırf gıcıklık olsun diye, uçurumun kenarındayken bile gülümseyeceksin.

Paul Sidney

Eğer rastladığın biri sana gülümsemiyorsa, hatayı kendi dudaklarında bul.

Thomas Young

Harika bir gülümseme bir devi bile güzelleştirir.

Charles Baudelaire

İnsan Kaynakları Müdürü’nün blogumu takip ettiği 🙂 bir otomotiv firmasında toplantı odalarına üzerine tebeşirle yazı yazılabilen ve konuşma balonu şeklinde kara tahtalar asılı. Toplantı odalarındaki tahtaların üzerinde kahkahanın önemine dair bu tür sözler yazıyor.

11-Hayatınızdaki olumsuzların sesini kısın.

Bu yöntem herkes için uygun veya tercih edilir olmayabilir, baştan uyarayım. Son birkaç yıldır haberleri izlemiyorum. Negatif tutumlu kişileri sosyal medya hesaplarımda takip etmiyorum. Ağlama ihtimalim olan filmleri izlemiyorum. Bunların yerine, beni gülümsetecek paylaşımlar yapan kişileri takip ediyor, film seçimlerimi bana kendimi nasıl hissettirmesini istediğime göre yapıyorum. Bu noktada herkesin tercihi farklıdır elbette. Konserlerde ağlayarak kendini jiletleyen bir toplumun evlatlarıyız en nihayetinde.

12- İlişkinizde daha çok gülün.

İlişki Danışmanı Julienne Derichs’e göre çiftler daha mutlu olmak için ilişkilerinde 5’e 1 kuralını uygulamalılar. Başka bir deyişle, yaşanan her olumsuz durum veya tartışma için 5 olumlu deneyim biriktirmeliler. Araştırmalar eşiniz veya sevgilinizle ne kadar sık gülebilirseniz ilişkinizde o kadar mutlu olduğunuzu kanıtlıyor. Terapist Sarah E. Clark birlikte spor yapmanın veya kartopu oynamak gibi çocuksu oyunların ilişkideki gülme sıklığını artırdığını belirtiyor. O halde bir sonraki buluşmanızda birlikte lunaparka veya hayvanat bahçesine giderek ilişkinizi daha eğlenceli hale getirebilirsiniz. Ya da bizim gibi eve masa tenisi için gerekli ekipmanı alıp yemek masasını bir tenis masasına dönüştürebilirsiniz! 🙂

2007’de The Guardian’da yayınlanan habere göre İngiltere Ulusal Sağlık Servisi, Liverpool’daki bazı büyük ölçekli şirketlerle işbirliği yaparak genel stresi azaltmak ve üretkenliği artırmak için şirket çalışanlarını mizah kurslarına göndermiş. Haber, bu kurslara katılan çalışanların problem çözme becerisini geliştiğini, mobbing ve taciz vakalarının azaltılmasında işe yaradığını belirtiyor. Çok stresli işlerde çalışanlar için komedinin insanı rahatlattığı, duyguların iş arkadaşlarıyla paylaşılarak bunun bir mizah ortamına çevrilmesinin stresi yok ettiği söylenmektedir. 2002’de yayınlanan The Comedy Trust araştırması, komedinin özellikle gençleri iş ile mizah ortamının kaynaşması sayesinde olumlu etkilediğini belirtiyor. Çalışanları iş hayatında gülmeye teşvik etmek önemlidir. Stephanie Davies’in söylediği gibi, mizahı aptalca bir şey olarak görmemek gerekir. Mizah ortamı ile gülmek insanların daha etkili çalışmasını ve streslerinin azalmasını sağlar.

Stresin hiç olmadığı, kahkahanınsa eksik olmadığı bir hafta olmasını dilerim.