Hem öğrenciler hem de çalışanların tüm çalışmalarını oldukça kolaylaştıran bir sistemdir zihin haritası. Başarısı ise basitliğinde gizlidir.

 

Zihin haritası en basit haliyle, esas konu haritanın merkezinde olacak şekilde tüm bilginin bir diagram haline getirilmesidir. Bunu bir ağacın gövdesi ve dalları olarak da düşünebiliriz. Merkezdeki esas konu sizin ana fikrinizdir, buna bağlı diğer yan fikirler ve o yan fikirlere bağlı diğer yan fikirler de bir ağaçta olduğu gibi dallanacaktır.

 

Kullanım alanları şu şekilde genişletilebilir:

Hedef Oluşturma: Günlük işlerinizde, haftalık planlamalarınızı yaparken ya da orta ve uzun vadeli hedeflerinizi planlarken zihin haritasından yararlanabilirsiniz. Ana hedefi merkeze alıp, dallar yardımı ile alt hedefleri belirleyebilir ve bunları sağ beyne has yöntemle şekiller kullanarak hatırlamayı kolaylaştırıcı hale getirebilirsiniz. Sonra, alt hedeflerin alt başlıklarını çıkartarak birbirleriyle ilişkilendirebilirsiniz.
Toplantı Hazırlığı: Toplantıya girmeden önce, üzerinde durmak istediğiniz konuları bu yöntemle belirleyebilir ve toplantıda kullanmak üzere tek bir sayfada görselleştirebilirsiniz.
Sunum Hazırlığı: Sunum yapmak, pek çok kişi için kabus olarak nitelendirilmektedir. İnsanlar, topluluk önünde konuşmaktan, söyleyeceklerini unutmaktan, kısaca hata yapmaktan korkarlar. Bu yöntem, sunum hazırlıkları sırasında, aktarılacak konuların belirlenmesi, birbirleri arasında ilişkilendirme yapılması ve akılda kalıcı anahtarların tespit edilmesi açısından önemlidir.
Raporlama: Herhangi bir konuda rapor hazırlayacağınız zaman da, bu yöntemden yararlanmak etkili bir çözüm olacaktır. Sizden istenen rapor, açık ve detaylı olabilir. Ancak, zihin haritası yöntemi, bu açık raporu yazmadan önce konuyu toparlayarak, raporunuzun etkililiğini artırmanıza yardımcı olacaktır.
Birleştirme: Birbirleriyle benzer birkaç kitap, rapor ve benzerlerinin belleğinize tam olarak yerleşmesinde etkili olabilir ve benzerliklerin bir araya getirilmesi ile bütünlük sağlanabilir.
Not Tutma: Zihin haritası yönteminin en sık kullanıldığı alandır. Bu yöntem ile sıradan not tutma tekniğinde sayfalar sürecek bir konuyu tek bir görsel üzerinde özetlemeniz mümkündür.
Beyin Fırtınaları: Beyin fırtınası, özellikle yaratıcı düşünme ve yeni fikirler ortaya çıkarma konusunda yararlanılan en güçlü yöntemlerden biridir. Zihin haritası yöntemiyle birleştirildiğinde çok daha etkili olabilmektedir. Beyin fırtınası sonucunda ortaya çıkan fikirler, zihin haritası yöntemiyle kaydedildiğinde, birbirini destekleyen ve birbirleriyle bağlantılı olanlar kolaylıkla görülebilir. Böylelikle, geliştirme aşamasında yol gösterici olurlar.

 

Zihin haritası, farklı kavramları birbirine bağlar ve doğal bir şekilde gruplanmalarına yardımcı olur. Böylelikle yeni fikirler üretmenize ve konu dahilindeki daha derin anlamları keşfetmenizi sağlar. Sorunun bir türlü bulamadığınız o çözümünü görmenizi kolaylaştırır.

 

Araştırmalara göre, zihin haritası yazılımlarını kullanan yöneticiler işlerini daha hızlı yapıyorlar. Öğrenciler arasında yapılan bir araştırmaya göre ise, zihin haritası metoduyla not tutulduğunda, öğrenme ve hatırlama geleneksel yönteme göre %10-15 oranında daha hızlı gerçekleşiyor.

 

1960’lardan bu yana zihin haritası kullanımının yaygınlaşmasına katkıda bulunan Tony Buzan’ın önerdiği tekniğe göre, doğru bir zihin haritası şu adımlarla oluşturulmalıdır:

 

1-      Boş bir sayfa alın ve en ortasından başlayın. Böylece aklınıza gelen fikirleri her yöne doğru yayma fırsatını zihninize sunmuş olursunuz. Bu da daha özgür ve doğal bir düşünme şekline yöneltir.

 

2-      Merkezdeki düşünce için bir görsel veya resim bulun. Bir resim, binlerce sözcüğe bedeldir. Aynı zamanda hayal gücünüzü kullanmanıza da yardımcı olur. Merkezde ilgi çekici bir resmin olması zihninizi canlı tutar ve odaklanmanızı kolaylaştırır.

 

3-      Farklı renkler kullanın. Renkler de yine zihninizin canlı kalması için önemli bir araçtır. Yaratıcı düşünceleriniz haritanızdaki renklere baktıkça canlanacaktır. Farklı konular için farklı renkler kullanmanız haritayı takip etmenizi de kolaylaştırır.

 

4-      Merkezdeki fikirle diğerleri arasında bağlantılar kurun. İkinci ve üçüncü seviye düşüncelerinizi birinci ve ikinci seviyedekilere bağlamanın yollarını keşfedin. Çünkü zihin bağlantı kurarak çalışır. Bağlantıyı kurduğunuz zaman zihninizin işini kolaylaştırmış olacaksınız.

 

5-      Bağlantı çizgilerinizin düz değil de eğimli olmasına özen gösterin. Düz çizgiler sıkıcıdır ve beyninizin yaratıcılığını azaltır.

6-      Her satırda bir anahtar kelime olsun. Çünkü ayrı satırlarda yer alan anahtar kelimeler hem haritanıza esneklik katar hem de daha güçlü olmasını sağlar.

 

7-      Merkezde yer alan ana görsele ek olarak, haritanızın farklı noktalarında da görsel kullanın. 1 resim 1000 sözcüğe eşit diye düşünülecek olursa, 10 resim 10 bin sözcüğe eşit olacaktır, bu da sayfalarca nota eşittir.

 

Özetle, geleneksel not tutma yönteminden farklı olarak, bilgi düz yazı biçiminde kağıda aktarılmaz. Bunun yerine, aklınızda tam olarak nasıl bir yapılanma varsa, onu kağıda aktarırsınız. Zihin haritanız için bir parça analitik düşünce ve bir parça sanatsal beceriye ihtiyacınız var. Bu şekilde zihninizdeki tüm bilişsel faaliyetleri en net haliyle yazıya ve resme dökmeniz mümkün olabilmektedir.

Yaşam koçluğunda da sıklıkla kullanılan bir teknik olan zihin haritasını bir sunum esnasında tuttuğunuz nottan bir problemin çözümüne, ekip yönetimi planlamasından önemli bir karar almaya dek pek çok alanda kullanabilirsiniz.

 

 

http://zihinharitas.blogspot.com.tr/

http://litemind.com/what-is-mind-mapping/

http://www.mindtools.com/pages/article/newISS_01.htm

http://lifehacker.com/how-to-use-mind-maps-to-unleash-your-brains-creativity-1348869811