Belirsizlik iş yaşamının doğal bir parçası, aynı zamanda başarılı bir kariyere sahip olmak isteyenler için yönetilebilir bir faktör. Özellikle son yıllarda hem teknolojinin gelişimi, hem dünyanın dört bir yanından gelen savaş vb haberler, hem pandemi ile birlikte artan ekonomik belirsizlik, iş dünyasını ve dolayısıyla hepimizi yakından ilgilendiriyor. Okuduğum No Ego isimli kitapta “Belirsizlik geçici bir süreç değil. Artık belirsizliğin, yaşamın normali olduğunu kabullenin.” yazıyordu. Belirsizlik bugünümüzün sıradan bir parçası ve bunu fark eden kurumlar belirsizliği yönetme becerisini çalışanlarından beklemeye, bununla birlikte hem mülakatlarda hem değerlendirme merkezlerinde bu yetkinliği sıklıkla sorgulamaya başladı.

İş dünyasındaki belirsizlikleri yönetmek için neler yapılabilir?

1. Esneklik ve Uyum Yeteneği: Planlarınızı esnek tutun ve değişen koşullara hızla uyum sağlama yeteneğinizi geliştirin.

Örneğin, beklenmedik bir projenin ortaya çıkması durumunda, hızla ekibinizi yeniden düzenleyerek yeni görev dağılımları yapabilirsiniz.

2. Sürekli Öğrenme ve Gelişim: Değişen iş dünyasında rekabet avantajınızı korumak için öğrenmeye her zaman açık olun.

Örneğin, dijital pazarlama konusunda Coursera, LinkedIn vb platformlardan alacağınız eğitimlerle uzmanlaşarak, şirketinizi online platformlarda daha görünür hale getirebilirsiniz.

3. Ağ Kurma ve İletişim Becerileri: İş dünyasındaki değişiklikleri önceden öğrenme ve deneyimleri paylaşma şansınız olur.

Örneğin, sektörel etkinliklere katılarak, sektördeki uzmanlarla tanışabilir ve deneyimlerinizi paylaşabilirsiniz. Sadece fiziki ortamda değil, LinkedIn gibi iş platformlarında bilgi ve tecrübe paylaşımı yaparak ağınızı genişletebilirsiniz.

4. Risk Yönetimi ve Planlama: Gelecekte karşılaşabileceğiniz kişisel ve sektörel riskleri tanımlayın, analiz edin ve uygun önlemleri alın. Ayrıca, geleceği planlamak için kısa, orta ve uzun vadeli hedefler belirleyin.

Örneğin, Olası bir bütçe kesilmesi durumunda maliyetlerinizi düşürmek için tasarruf yapma planları oluşturabilirsiniz.

5. Delegasyon Yeteneği: İş yükünü paylaşma yeteneği, belirsiz durumlar karşısında daha etkili olmanızı sağlar. Görevleri doğru bir şekilde delege edin ve ekibinizin gücünden faydalanın.

Belirsizlikle başa çıkma kasınızı bir an önce kuvvetlendirmek, iş dünyasındaki değişen koşullara uyum sağlamanızı sağlar.

Başta belirttiğim gibi, mülakatlarda da artık sık sık bu konu irdeleniyor. Örneğin, Bankacı olarak mülakatta “Belirsizliği nasıl yönettiğinize dair bir örnek veriniz.” sorusuna cevap verirken STAR metodunu kullanarak etkili bir yanıt verebilirsiniz. Değerlendirme Merkezi ve Mülakatlarda %100 Başarı kitabımda OGES olarak Türkçeleştirdiğim STAR metodu Situation (Durum), Task (Görev), Action (Eylem), ve Result (Sonuç) aşamalarını içerir.

Birkaç ay önce, bankamızda yeni bir müşteri hizmetleri projesi başlatıldı. Bu proje, müşteri taleplerine daha hızlı ve etkili yanıt verebilmeyi amaçlıyordu (S).

Bu yeni süreçle birlikte, bazı müşteri taleplerinin yönlendirilmesi ve nasıl ele alınacağı konusunda belirsizlikler yaşamaya başladım. Özellikle birkaç acil durumun aynı anda yaşandığı zamanlarda hangi taleplerin öncelikli olduğu ve nasıl çözüme kavuşturulacağı gibi konular net değildi (T).

Belirsizlikleri yönetmek için, öncelikle mevcut süreci iyice okudum ve hangi alanlarda belirsizliklerin olduğunu belirledim. Daha sonra, bir iç ekip oluşturup belirsizlikleri ortadan kaldırmak için acil bir toplantı düzenlemek talebiyle Müdürüme çıktım. Müdürüme yaşadığımız zorlukları örneklerle aktardım, o da kabul etti ve beni bu sürecin ana sorumlusu olarak atadı. Toplantıda, belirli senaryolara nasıl yaklaşılacağına dair bir rehber oluşturduk ve ekipteki herkesin sorumluluklarını net bir şekilde belirledik (A).

Bu aksiyonların sonucunda, müşteri taleplerinin yönlendirilmesi konusundaki belirsizlikler büyük ölçüde azaldı. Yeni rehberimiz sayesinde, acil durumlarla başa çıkmak için daha etkili bir yöntem geliştirdik. Bu da müşteri memnuniyetini %20 kadar artırdı, çünkü talepler daha hızlı ve daha düzenli bir şekilde ele alınıyordu. Ayrıca, bu süreçteki liderlik rolüm, ekip içinde güven ve işbirliği kültürünün gelişmesine katkı sağladı (R).

Bu örnek, belirsiz bir durumu nasıl ele aldığınızı ve liderlik yeteneklerinizi nasıl kullandığınızı vurgulayarak mülakattaki soruya etkili bir şekilde yanıt verebilir.

Belirsizliği yönetme becerisini güçlendirmek için iş dışında da bazı aktiviteler sayesinde gelişim sağlanabilir. Örneğin, meditasyon ve mindfulness teknikleri, zihni sakinleştirir, odaklanmayı artırır ve stresle başa çıkma yeteneğini geliştirir. Bu yöntemler, belirsizlik anlarında sakin kalmayı öğretir. Ek olarak, satranç, bulmacalar veya strateji tabanlı kutu oyunları ya da bilgisayar oyunları, problem çözme ve analitik düşünme becerilerini geliştirir. Bu tür oyunlar, belirsizlik içeren durumları değerlendirme ve hızlı aksiyon planlama yeteneğini güçlendirebilir.

Belirsizlik hayatımızın bir parçası. Bu kasımızı ne kadar hızlı kuvvetlendirirsek, çağın gereklerine uyum sağlayarak ilerlememiz de o kadar kolay olur.