Bu sene okuduğum kitaplar arasından bazıları hayatımı değiştirecek kadar etkili oldu. James Wallman tarafından yazılan İstif Çağı kitabı da bunlardan biriydi. Siz de istifçilerden misiniz? Bazı eşyaları hiç kullanmasak da anısı var diyerek kıyıp atamıyoruz, bazılarını ise “bir gün lazım olur” diyerek saklamaya devam ediyoruz. Eşyalar biriktikçe birikiyor. Biz İngiltere’ye taşınırken evimizi İstanbul’da bıraktık ve 2’şer bavulla bu yola çıktık. Zaman içinde gittikçe birkaç parça eşya daha getirdik veya ihtiyaç duydukça buradan satın aldık. Şimdi “maalesef” her iki ülkede de ağzına kadar eşyayla dolu birer evimiz oldu. Bu eşyalar tam da benim üzerime üzerime geliyorken çıktı bu kitap karşıma.
Kitapta bahsedilen pek çok kavram var, dağınıklık da bunlardan biri. Diyor ki, “Bir grup objeyi dağınıklık olarak nitelendirmek için çok sayıda olmasının yanında iki koşul daha gerekir. Eşyaların darmadağınık olması ve yanlış yerde bulunması gerekiyor; oturma odasından banyo ya koridordan garaja kadar tüm eve saçılmış oyuncaklar gibi.” Bizim durumumuz bu kadar karmaşık değil neyse ki. 🙂 Yine de çok derli toplu yaşadığımızı da söyleyemem.
Kitapta dikkatimi çeken bir başka konu da cinsiyet farklılığı oldu. Şöyle yazıyor: “İlk belirlenen en dikkat çekici keşif kadınlar ile erkekler arasındaki farktı. Çıkan sonuçlara göre dağınıklık erkekleri strese sokmuyordu. Modern kültürümüzde evin sorumluluğunu kadınlar üstlendiği için dağınıklık yüzünden stres yaşamaları çok daha olasıdır. Sürekli bir şekilde dağınıklığa dikkat etmek etrafı toplamak ve düzenlemek yüzünden dağınıklığın sisteminize yüklediği bir aşınma ve yıpranma vardır.”
Altını çizdiğim bir başka bölüm şöyle diyor: “İstifçilik temelde birbirine bağlı 3 sorun yüzünden oluşur: Birincisi istifçilere gelen çok eşya olur. Kimi kompulsif alışverişçidir. Kimi de bedava eşyaya hayır diyemez. İkincisi istifçilerden giden çok az şey olur. Güzel, ilginç ya da önemli olduğunu düşündükleri için eşyaları tutarlar. Eşyaları her ihtimale karşı ve ne zaman lazım olacağı belli olmaz diyerek saklarlar. Hediye gelen ve manevi değeri olan şeyleri saklarlar. Üçüncüsü, istifçiler düzenleme konusunda başarısızdır.” Siz kendinizi hangi gruba konumlandırırsınız?
Bir de çok ilginç yangın konusu vardı. “Eşyalar yüzünden çıkan yangınlar ve ani alevlenmenin ne zaman gerçekleştiği hayati önem taşır. 30 yıl önce ani alevlenmeler yangın başladıktan genellikle 28 ya da 29 dakika sonra ortaya çıkıyordu. Talihsiz bir kıvılcım ile ölümcül patlama arasındaki süre artık 3 ila 4 dakika sürüyor.” Bu bilgi benim için çok çarpıcı oldu. Eşyalarımızın sayısı öyle artmış ki yangın istatistikleri bile değişmiş.
İstif Çağı kitabının da etkisiyle eşyalarımı yeniden gözden geçirdim ve çok ihtiyaç duymadığım mutfak eşyalarını veya örneğin son 1 senedir hiç giymediğim kıyafetleri azaltmaya başladım. Bana çok iyi geldi. Bu okuduklarınız ilgini çektiyse kitabı okumanızı da mutlaka öneririm.
Bunun yanısıra, 2023 yılında okuduğumuz 73 kitabı ve aralarından en beğendiğimiz 5’er tanesini anlattığımız videoyu da izlemek isteyebilirsiniz: