Geçen hafta ilk yarısını Kendinizle İlgili Hayallerinize Ulaşmanın Eğlenceli Yolları-1 başlığıyla paylaştığım “Yeni Bir Yıl Yeni Bir Ben” minvalindeki yazının ikinci yarısına hoşgeldiniz.

Geçtiğimiz yazıda yeni yıl hayallerimizi ve hedeflerimizi keşfettik, parçalara böldük, kaç gün yapacağımızı belirledik. 3. adıma geçmeye artık hazırız.

3. ADIM: PLAN YAPIN PLAN

Gelecekte belirli bir tarihte ulaşmak istediğim bir hedefim varsa o tarihten geriye doğru gelerek minik hedefciklerime termin vermeliyim. Şöyle örnekleyeyim: Sevgili eşim KFC ile birlikte 2018 Mayıs’ında Hindistan’a giderek 1 ay boyunca bir yoga aşramında kalacak, sabah 06:30’dan akşam 19:30’a dek çılgınca yoga yapacağız. Ve fakat bedenlerimiz o kadar çılgınca sportif faaliyet yapmayı kaldırabilecek esneklikte değil. Bunun için kendimize bazı zor yoga pozları belirledik ve zorluk derecelerine göre numaralandırdık. Önümüzde 5 ay var ve çalışmamız gereken 5 ana poz var. Mayıs’ta gideceğimize göre “1 Mayıs’ta 5 numaralı yani en zor pozu rahatça yapabiliyor olmalıyız. 1 Nisan’da 4 numara, 1 Mart’ta 3 numara…” diye gidiyor planımız. Bizim burada amacımız her gün o pozlara çalışıp bedene gerekli esnekliği kazandırmak. Hedefiniz örneğin kitap yazmaksa, ne zamana kadar ve yaklaşık kaç sayfalık bir kitap yazmak istediğinizi belirleyin ve o tarihe kadar kaç gün/kaç hafta olduğunu hesaplayın. Terminden geriye doğru gelerek günlük/haftalık yazma hedefinizi belirleyin.

Plan için her zaman tarih üzerinden çalışmaya da gerek yok aslında. Siz “hedefinize ulaşmak için yolunuzdaki taşları kaldırma operasyonu”na da planlama diyebilirsiniz. Mesela nasıl bir taş mı? Ah o akıllı telefonlar yok mu o akıllı telefonlar, aklımızı başımızdan aldılar. İstemsizce telefonu elimize alıp alıp bırakıyoruz. Baksan o sırada bir arkadaşımızla, eşimizle dostumuzla sohbet ediyor veya televizyon izliyor, yemek yiyoruz… Geçtiğimiz hafta bir arkadaşımın gösterdiği şu yöntem çok hoşuma gitti. Her akşam 20:00-22:00 saatleri arasında telefonu kapatıyor veya başka bir odaya koyuyorsun ve o 2 saati yapmak isteyip da yapmaya vakit bulamadığın şeylere ayırıyorsun. Daha önce başka bir arkadaşım bunun Pazar günü versiyonunu yapmıştı. Pazar günü telefonunu tamamen kapatıyordu ve bunu yapacağını da önceden herkese duyuruyordu. Çok zor olduğunu biliyorum, yapıştığımız yeni uzuvlarımız onlar, kulağımızı kesseler acımaz ama telefonumuzu elimizden alsalar yüreğimiz dağlanır. Yine de bize zarar verebiliyorlar bizim “aşırı” kullanımlarımız yüzünden. Biz de KFC ile birlikte akşamları 21:00-23:00 arasında bunu yapmaya karar verdik. (Onun toplantıları ve benim koçluk görüşmelerim bazen 21’e kadar devam ettiği için biz böyle esnettik.) Telefonları kapatacak; kitap, dergi veya işlerimizle ilgili makale okuyacağız. Bu alışkanlığı kazanmak için de telefonumuza anımsatıcı kurmuş olmamız, olayın ironik boyutunu gözler önüne seriyor. Sizin için telefon uzağa koyamayacağınız bir cihazsa veya sürekli acil beklediğiniz haber varsa en azından bazı uygulamaların bildirimlerini kapatabilirsiniz. Whatsapp’ı kullanmaya başlamak için çok direnmiştim, şimdi de bildirimleri açmaya direniyorum. Hiçbir iletinin bildirimi sesli olarak gelmiyor veya kilitli ekranıma düşmüyor; sadece uygulama ikonunda bildirim işareti oluyor. Instagram, Linkedin gibi uygulamaların bildirimlerini de uzun zaman önce kapattım ve şimdi çok rahatım. Acil whatsapp mesajını kaçırdığım çok az durum oldu bu süre içinde. Ona karşılık kazandığım zamanın artısı, o eksilerin çok üzerinde.

4. ADIM: HESAP VER

Bir önceki adımda akıllı telefonlarımızı kötüledikçe kötüledim. Şimdi kendimi affettirmem lazım zira doğru kullanıldığında alışkanlıklarınızı perçinlemenin en iyi yolu olabiliyorlar. Bu noktada önereceğim, bence en efsane aplikasyon Habitica. Yine oyunlaştırmanın içinde olduğu avatarlı puanlı level’lı can’lı bir uygulama bu. Habit’(alışkanlık)tan türeyen isminden de anlaşılacağı üzere, belirli tekrarlarla yapmak istediğiniz alışkanlıklarınızı tek tek giriyorsunuz. Örnek olması için ben günlük listemi ekliyorum.

Gördüğünüz gibi yaptıkça yanına tik atabildiğiniz basit bir sistemi var. Tik attıkça puan topluyor, puanlarınızla avatarınıza aksesuar alabiliyorsunuz. İşin çocuksu kısmı bu 🙂 Tik atmadığınızda da yavaş yavaş avatarınızı öldürüyorsunuz. İşin güzel taraflarından biri, bunu arkadaşlarınızla birlikte de yapabiliyorsunuz. Hatta “public challenge”lar var, örneğin kitap yazmak istiyorsanız kitap yazma hedefi olan kişilerin üye olduğu gruplara girin. Grup psikolojisini motivasyona dönüştürün.

Bu hesabı geleneksel yollarla, ana-babaya, eşe-dosta, koça-hocaya da verebilirsiniz elbette.

Hesap vermenin bir başka boyutu da sosyal medya. Twitter’da böyle kişisel gelişim challenge’ları gördüğümde çok mutlu oluyorum. (Challenge’ın anlamını verecek tek bir sözcük öneriniz olursa, önerilere açığım. Ben şimdiye dek bulamadığım ve bulanı da görmediğim için burada bu sözcüğü kullanacağım.) Barış Özcan bu konuda iyi isimlerden biri. Birkaç sene önce “#40günerkenkalk” challenge’ı yapmıştı, yakın zamanda da 6 yaşındaki çocuğuyla birlikte kitap okuma alışkanlığı kazanmak için #10ayda1000kitap yapmış. Konu kitap okumaktan açılmışken, yine geçtiğimiz haftalarda gördüğüm #100gun20kitap da ilham verici.

Instagram’da #21günşekersiz veya benim 2 sene önce yaptığım #100mutlugün de bunlara örnek olabilir. Sosyal medyada yapmanın avantajı şu: Sizi takip eden binlerce hatta belki milyonlarca kişiye ilham olma potansiyelinizin olması ve o kişilere bir söz vermeniz. #100mutlugün’ü yaparken en büyük motivasyonum, beni takip edip challenge’a katılan kişilerin devam etmesini sağlamak için benim de eksiksiz devam etmem gerektiğine inanmamdı.

5. ADIM: TEKNOLOJİYİ KULLAN

Buraya kadar pek çok noktada teknolojinin nimetlerinden nasıl yararlanacağımızı bol bol yazdım ancak yazmadığım daha pek çok alan var. Örneğin, su içme alışkanlığı kazanmak istiyorsanız size hatırlatmak için gün içinde su sesi çıkararak bildirim gönderen uygulamalar var. Ben daha önce Daily Water isimli uygulamayı kullanmıştım ancak Türkçesini de bulabileceğiniz çok sayıda farklı uygulama var. Bir danışanım ilkokul öğretmeni ve uygulamadan ses geldikçe sınıfındaki öğrencileriyle birlikte su içiyorlarmış. Çok tatlı, değil mi?

Veya örneğin paranızın nereye akıp gittiğini takip edemiyorsanız ve bu sene tasarruf yapma hedefiniz varsa önce parayı nereye harcadığınızı keşfetmeniz lazım. Ben kredi kartındansa nakit harcama eğiliminde olduğum için tüm harcamalarımı Expensify uygulamasına kaydediyor ve oradan takip edebiliyorum. Kendisiyle 2,5 senelik bir birlikteliğimiz var, şimdiye dek bir yamuğunu görmedim.

Düzenli meditasyon yapma alışkanlığı için Türkçe olan Meditasyon uygulamasını kullanıp beğenmiştim. Headspace ve Buddhify’ı da tavsiye ediyorlar.

Benim yazdıklarım sadece örnekler. Kendi hayallerinize göre kendi örneklerinizi yaratabilir, kendi yöntemlerinizi keşfedebilirsiniz. Önerilerinizi yazının altına yorum olarak yazarsanız yüzlerce kişi sizden ilham alabilir ve birilerinin yoluna ışık tutmanıza vesile olabildiğim için ben de inanılmaz mutlu olurum. 🙂

Konfüçyüs’ün söylediğine inanılan “Okudum, unuttum; gördüm, hatırladım; yaptım, öğrendim.” sözü bence tam olarak alışkanlıkları anlatıyor.

Bir de benim gördüğüm, kendim de dahil pek çok kişinin kendini bu yollara düşürmesini en çok sağlayan çıkış noktası şu oluyor: “Hayat çoook hızlı geçiyor, peki ben ne yapıyorum?” 24 saat doğru kullanılmadığında çok kısa, hayat da öyle. Yapmak istediklerimizi hep ertelersek hep yapmak istediklerimiz olarak kalacaklar ve bir gün 85 yaşında olduğumuzda muhtemelen erteleme olanağımız da kalmayacak. Bu yüzden, ömrünüzün geri kalanını nasıl geçirmek istediğinizi belirleyin ve ona ulaşmak için atılması gereken adımları bulun.

Son olarak, kendi hayallerinize yönelik hedef planlamalarınızı yapın ve yola çıkın.

Sonra da 66. günün şafağında aynaya bakın ve bu soruya tekrar cevap verin:

Hayatında istediğin o değişiklik için sen ne yapıyorsun?